Oblast: Ostalo

Članom 1. stav 2. Zakona o planiranju i izgradnji propisano je da se odredbe zakona ne odnose na izgradnju objekata koji se u smislu zakona kojim se uređuje rudarstvo smatraju rudarskim objektima, postrojenjima i uređajima.

Imajući to u vidu, ukoliko predmetni objekat spada u rudarske objekte, postrojenja ili uređaje, u smislu zakona kojim se uređuje rudarstvo, nadležni organ nema zakonsko ovlašćenje da izda informaciju o lokaciji za taj objekat.

Reč je o stručnom ispitom za odgovornog planera, urbanistu, projektanta i izvođača, u skladu sa odredbama čl.161-162, odnosno čl.163-166. Zakona o planiranju i izgradnji (ovde), koji se polaže pred Inženjerskom komorom Srbije.

Pravilnik o polaganju stručnog ispita u oblasti prostornog i urbanističkog planiranja, izrade tehničke dokumentacije, građenja i energetske efikasnosti i o izdavanju i oduzimanju licence za odgovornog urbanistu, projektanta, izvođača radova i odgovornog planera (ovde) uređuju se uslovi, program i način polaganja stručnog ispita u oblasti prostornog i urbanističkog planiranja, izrade tehničke dokumentacije, građenja i energetske efikasnosti i uslovi i postupak za izdavanje i oduzimanje licence za odgovornog urbanistu, projektanta, izvođača radova i odgovornog planera.

1. STRUČNI ISPIT I LICENCE ZA ODGOVORNOG PLANERA, URBANISTU, PROJEKTANTA I IZVOĐAČA RADOVA
2. Stručni ispit

Član 161.

Stručni ispit, koji je kao uslov za obavljanje određenih poslova propisan ovim zakonom, polaže se pred komisijom koju obrazuje ministar nadležan za poslove urbanizma i građevinarstva.

Troškove polaganja stručnog ispita snosi kandidat ili privredno društvo, odnosno drugo pravno lice u kome je kandidat zaposlen.

2. Izdavanje i oduzimanje licence

Član 162.

Licencu za odgovornog urbanistu, projektanta i izvođača radova, kao i za odgovornog planera izdaje Inženjerska komora Srbije u skladu sa zakonom.

Troškove izdavanja licence iz stava 1. ovog člana, snosi podnosilac zahteva za izdanje licence.

Izdatu licencu Inženjerska komora Srbije će rešenjem oduzeti, ako utvrdi da ovlašćeno lice nesavesno i nestručno obavlja poslove za koje mu je licenca izdata ili ako mu je licenca izdata na osnovu netačnih ili neistinitih podataka.

Protiv rešenja iz st. 1. i 3. ovog člana može se izjaviti žalba ministru nadležnom za poslove urbanizma i građevinarstva.

Inženjerska komora Srbije vodi registar inženjera koji sadrži podatke o svim angažovanjima inženjera u svojstvu odgovornog planera, urbaniste, projektanta, izvođača radova, odnosno inženjera energetske efikasnosti, kao i podatke o pokrenutim postupcima za utvrđivanje odgovornosti i druge bitne podatke, u skladu sa aktom koji donosi ministar nadležan za poslove građevinarstva.

Članom 19. Uredbe o lokacijskim uslovima propisano je u kojim slučajevima nadležni organ pribavlja ove uslove:

Vodni uslovi

Član 19.

Vodni uslovi pribavljaju se za objekte, i to:

1) branu sa akumulacijom;

2) javni vodovod;

3) regionalni višenamenski hidrosistem;

4) hidroelektranu, termoelektranu, nuklearni objekat;

5) industrijski i drugi objekat za koji se zahvata i dovodi voda iz površinskih i podzemnih voda, industrijski objekat čije se otpadne vode ispuštaju u površinske vode, podzemne vode, odnosno drugi objekat čije se otpadne vode ispuštaju u površinske ili podzemne vode;

6) postrojenje za prečišćavanje otpadnih voda i objekat za odvođenje i ispuštanje otpadnih voda;

7) magistralni i regionalni put, železnice i mostove na njima, aerodrom;

8) prevodnicu, plovni put, luku, marinu i pristanište;

9) industrijsku i komunalnu deponiju;

10) produktovod, TT, optički kabl i kablovski vod za prenos električne energije, kao i drugi cevovod, odnosno kablovski vod, kada se postavlja ispod korita reke ili ukršta sa rekom, kao i magistralni naftovod, gasovod, dalekovod i trafostanica, kada je to predviđeno planskim dokumentom ili separatom;

11) sistem za odvodnjavanje;

12) sistem za navodnjavanje;

13) sistem za odvođenje atmosferskih voda naselja;

14) podzemno i nadzemno skladište za naftu i njene derivate i druge hazardne i prioritetne supstance;

15) skladištenje na obalama materija koje mogu zagaditi vodu;

16) uređenje vodotoka i izgradnju zaštitnih vodnih objekata;

17) ribnjak;

18) javna skijališta;

19) javni vodovod u seoskom naselju;

20) vodenicu i stambeni objekat na splavu;

21) druge objekte i radove, koji mogu privremeno, povremeno ili trajno da prouzrokuju promene u vodnom režimu ili na koje može uticati vodni režim predviđen planskim dokumentom ili separatom.

Članom 102. stav 1. Zakona o planiranju i izgradnji propisano je da se pravo korišćenja na građevinskom zemljištu, pretvara u pravo svojine, bez naknade, izuzev slučajeva koji su obuhvaćeni članom 102. stav 9. Zakona.

Kada je reč o situacijama gde je na jednoj katastarskoj parceli izgrađeno više objekata, u vlasništvu različitih lica, one su regulisane članom 104. Zakona o planiranju i izgradnji.     

Ako je na jednoj katastarskoj parceli izgrađeno više objekata, u vlasništvu različitih lica, organ nadležan za poslove državnog premera i katastra, u evidenciju o nepokretnosti i pravima na njima upisuje da je katastarska parcela u suvlasništvu tih lica, a da je udeo tih lica u srazmeri sa površinom koju poseduju u odnosu na ukupnu površinu objekata koji se nalaze na toj parceli.

Ako se na katastarskoj parceli nalazi objekat, odnosno objekti u suvlasništvu različitih lica ili je objekat sastavljen od posebnih delova koji su u vlasništvu različitih lica, organ iz stava 1. ovog člana u evidenciju nepokretnosti i pravima na njima upisuje da je katastarska parcela u suvlasništvu tih lica, a da je udeo tih lica u srazmeri sa površinom koju poseduju u odnosu na ukupnu površinu objekta, odnosno objekata koji se nalaze na toj parceli.

Po zahtevu lica koje stiče pravo svojine na građevinskom zemljištu, organ nadležan za poslove državnog premera i katastra u evidenciju nepokretnosti i pravima na njima upisuje to lice kao vlasnika katastarske parcele, odnosno kao suvlasnika udela na toj parceli.

Imajući u vidu citirane odredbe Zakona o planiranju i izgradnji, pravo korišćenja na građevinskom zemljištu, pretvara se u pravo svojine, bez naknade, a zahtev može podneti bilo koje lice koje stiče pravo svojine.

Članom 104. stav 2. Zakona o planiranju i izgradnji propisano je da, ukoliko se na katastarskoj parceli nalazi objekat sastavljen od posebnih delova koji su u vlasništvu različitih lica, organ nadležan za poslove državnog premera i katastra u evidenciju nepokretnosti i pravima na njima upisuje da je katastarska parcela u suvlasništvu tih lica, a da je udeo tih lica u srazmeri sa površinom koju poseduju u odnosu na ukupnu površinu objekta. U stavu 3. istog člana propisano je da, po zahtevu lica koje stiče pravo svojine na građevinskom zemljištu, organ nadležan za poslove državnog premera i katastra u evidenciju nepokretnosti i pravima na njima upisuje to lice kao vlasnika katastarske parcele, odnosno kao suvlasnika udela na toj parceli.

Imajući to u vidu, ukoliko su u konkretnom slučaju različita lica vlasnici posebnih delova objekta, organ nadležan za poslove državnog premera i katastra je u obavezi da, na zahtev lica koje stiče pravo svojine, odnosno susvojine na građevinskom zemljištu izvrši upis tog lica kao vlasnika, odnosno suvlasnika udela na predmetnoj parceli.

Napominjemo da je Pozivni centar namenjen isključivo za pružanje dodatnih informacija i pojašnjenja u cilju boljeg razumevanja i pravilne primene Zakona o planiranju i izgradnji i podzakonskih akata donetih na osnovu tog Zakona.

Iz opisa situacije iz Vašeg pitanja proizlazi da su se u konkretnom slučaju stekli uslovi iz člana 104. stav 2. Zakona o planiranju i izgradnji.
Shodno tome, vlasnici stanova i drugih posebnih delova zgrade imaju pravo da podnesu zahtev organu nadležnom za poslove državnog premera i katastra, radi upisa tog, odnosno tih lica kao vlasnika katastarske parcele, odnosno kao suvlasnika udela na toj parceli u evidenciju nepokretnosti i pravima na njima, u skladu sa članom 104. stav 3. Zakona o planiranju i izgradnji.

Prema odredbama ranije važećih propisa, evidencija prava na nepokretnostima vođena je, između ostalog, u zemljišnim knjigama.

Članom 90. stav 1. važećeg Zakona o državnom premeru i katastru („Službeni glasnik Republike Srbije“ broj 72/2009, 18/2010, 65/2013, 15/2015 i 96/2015) propisano je da se katastar nepokretnosti osniva se u katastarskim opštinama u kojima je na snazi katastar zemljišta, odnosno zemljišna knjiga, knjiga tapija i intabulaciona knjiga. U stavu 4. tačka 1. istog člana propisano je da se katastar nepokretnosti osniva se prema podacima katastra zemljišta, zemljišne knjige i knjige tapija, odnosno intabulacione knjige i podacima komasacije koja nije provedena u katastru zemljišta, odnosno zemljišnoj knjizi (u daljem tekstu: neprovedena komasacija).

Iz citiranih odredbi Zakona o državnom premeru i katastru i opisa situacije iz Vašeg pitanja, proizlazi da je u predmetnoj katastarskoj opštini osnovan katastar nepokretnosti, a da su podaci o konkretnom objektu preuzeti iz zemljišne knjige.

 U skladu sa čl. 12 st. 1 tač.  Zakona o stanovanju i održavanju stambenih zgrada koji je stupio na snagu 31.12.2016.god., svaki vlasnik posebnog dela u kolektivnoj stambenoj zgradi ima pravo da vrši popravke na zajedničkim delovima zgrade ( u ovom slučaju na krovu) radi otklanjanja opasnosti od prouzrokovanja štete na posebnom delu (stanu) čiji je vlasnik ukoliko to blagovremeno ne učini lice koje dužno da izvrši popravku.                                                                                        U skladu sa čl. 13 istog Zakona, vlasnik posebnog dela zgrade ima pravo prečeg prenosa odnosno pravo da mu se pod propisanim uslovima, pre trećeg lica, ponudi prenos prava svojine na zajedničkom delu zgrade radi pripajanja, pretvaranja, dogradnje odnosno nadgradnje. Ukoliko stambena zajednica prenese pravo svojine na zajedničkim delovima zgrade radi nadzidjivanja trećem licu a da pri tom ne postupi u skladu sa čl. 13 navedenog zakona, imalac prava prečeg prenosa ima pravo da podnese tužbu nadležnom sudu i da traži da se ugovor oglasi bez dejstva prema njemu i da traži da mu se taj zajednički deo ustupi po istim uslovima.                                                                                        Skupština zgrade donosi odluku o raspolaganju zajedničkim delovima zgrade i ta odluka donosi se većinom koju čini 2/3 ukupnog broja glasova (čl. 42. st. 1 tač. 12 i član 44. st. 2 istog Zakona).                    Dakle, u konkretnom slučaju, vlasnik posebnog dela zgrade može samo da vrši hitne popravke krova u navedenom slučaju, nema pravo da zauzima zajedničke delove zgrade  bez odluke Skupštine stambene zajednice. Skupština stambene zajednice dužna je u skladu sa čl. 13 navedenog Zakona da ponudi nosiocu prava prečeg prenosa pravo svojine na zajedničkom delu zgrade, pa tek u slučaju da ista ne bude prihvaćena, može preneti pravo svojine na zajedničkom delu zgrade trećem licu, pod uslovom da postoji odlluka Skupštine stambene zajednice donet 2/3 većinom od ukupnog broja glasova.                                                                            

To je propisano članom 70. Zakona o planiranju i izgradnji.

Ako se u konkretnom slučaju radi o objektima za koje je podnet zahtev za legalizaciju za koji je nadležni organ utvrdio da postoji mogućnost legalizacije ili objektima koji su upisani u evidenciju o nepokretnosti i pravima na njima u skladu sa ranije važećim zakonima kojima je uređivana legalizacija objekata ili na osnovu Zakona o legalizaciji objekata ("Službeni glasnik RS", br. 95/13 i 117/14), kada su takvi objekti izgrađeni na građevinskom zemljištu na kome je kao nosilac prava korišćenja, odnosno vlasnik upisana Republika Srbija, autonomna pokrajina, jedinica lokalne samouprave ili pravno lice čiji su osnivači Republika Srbija, autonomna pokrajina, jedinica lokalne samouprave ili neko drugo pravno, odnosno fizičko lice, može se podneti zahtev za utvrđivanje zemljišta za redovnu upotrebu objekta i formiranje građevinske parcele organu jedinice lokalne samouprave nadležnom za imovinsko-pravne odnose, shodno čl.70.st.3.tač.2) Zakona o planiranju i izgradnji.

Uz zahtev za utvrđivanje zemljišta za redovnu upotrebu objekta i formiranje građevinske parcele vlasnik objekta dostavlja dokaz o pravu svojine i osnov sticanja, odnosno dokaz da je po podnetom zahtevu organ nadležan za poslove legalizacije utvrdio mogućnost legalizacije, odnosno doneo rešenje o legalizaciji objekta, kopiju plana parcele i uverenje organa nadležnog za poslove državnog premera i katastra da li je izvršeno obeležavanje, odnosno formiranje katastarske parcele i po kom osnovu, u skladu sa čl.70.st.4.Zakona o planiranju i izgradnji. Shodno st.5. ovog člana zakona,  po prijemu navedenog zahteva, nadležni organ pribavlja po službenoj dužnosti od organa nadležnog za poslove urbanizma izveštaj da li postojeća katastarska parcela ispunjava uslove da bude određena kao zemljište za redovnu upotrebu objekta i uslove za građevinsku parcelu, odnosno da li je, radi utvrđivanja zemljišta za redovnu upotrebu objekta potrebno izraditi projekat preparcelacije, odnosno parcelacije, da li postoje urbanistički uslovi za izradu ovih projekata, odnosno pribavi mišljenje, ako je već izvršeno obeležavanje ili formiranje katastarske parcele, da izrada projekta preparcelacije, odnosno parcelacije nije potrebna. Ako organ za poslove urbanizma utvrdi da je potrebna izrada projekta preparcelacije, odnosno parcelacije, izveštaj sadrži i predlog za formiranje građevinske parcele.

U skladu sa čl.70.st.6. ovog zakona, izveštaj iz stava 5. ovog člana, kao i projekat preparcelacije, odnosno parcelacije, izrađuju se u skladu sa uslovima sadržanim u važećem planskom dokumentu, a naročito sa uslovima koji se odnose na položaj postojećeg objekta u odnosu na regulaciju i granice katastarske parcele, uslove i način pristupa katastarskoj parceli, opšti minimum u pogledu površine koji parcela mora ispunjavati u odnosu na namenu i površinu postojećeg objekta ili u skladu sa opštim pravilima za formiranje građevinske parcele propisanim u podzakonskom aktu kojim se uređuju opšta pravila za parcelaciju, regulaciju i izgradnju.

Ako izveštaj iz stava 5. ovog člana sadrži obavezu izrade projekta preparcelacije, odnosno parcelacije, nadležni organ obaveštava podnosioca zahteva o potrebi izrade projekta, sa predlogom za formiranje katastarske parcele.

Ako se na osnovu izveštaja iz stava 5. ovog člana utvrdi da nema urbanističkih uslova za izradu projekta preparcelacije, odnosno parcelacije, nadležni organ o tome obaveštava podnosioca zahteva, koji ima pravo da u roku od tri dana od dana dobijanja obaveštenja podnese prigovor opštinskom, odnosno gradskom veću.

Rešenje o utvrđivanju zemljišta za redovnu upotrebu i formiranju građevinske parcele, po sprovedenom postupku, donosi nadležni organ.

Rešenjem iz stava 9. ovog člana određuju se svi elementi potrebni za formiranje katastarske parcele, odnosno utvrđuje se da je postojeća katastarska parcela istovremeno i građevinska parcela, a sastavni deo rešenja je potvrđeni projekat preparcelacije, odnosno parcelacije koji sadrži projekat geodetskog obeležavanja, odnosno konstataciju da je katastarska parcela već obeležena, odnosno formirana.

Rešenjem iz stava 9. ovog člana utvrđuje se prestanak prava korišćenja, odnosno prava svojine dotadašnjeg korisnika, odnosno vlasnika građevinskog zemljišta i pravo vlasnika objekta da pravo svojine na građevinskom zemljištu stekne neposrednom pogodbom, po tržišnoj ceni, u skladu sa ovim zakonom.

Na rešenje iz stava 9. ovog člana može se izjaviti žalba ministarstvu nadležnom za poslove građevinarstva, u roku od 15 dana od dana dostavljanja rešenja.

Pravnosnažno rešenje iz stava 9. ovog člana je osnov za provođenje promene kod organa nadležnog za poslove državnog premera i katastra.

Ako je građevinska parcela formirana do 11. septembra 2009. godine u skladu za zakonom, nadležni organ tu činjenicu prihvata kao stečeno pravo u postupku određivanja zemljišta za redovnu upotrebu objekta.

Ukoliko prema evidenciji katastra nepokretnosti predmetni put ne prelazi preko parcele koja je u Vašem vlasništvu, imate pravo da sprečite sva treća lica da koriste Vašu parcelu, odnosno da zahtevate da se uzdrže od prelaska preko Vaše parcele.