Oblast: Sva pitanja

Ovlašćenje za lokalnu samoupravu, utvrđeno Zakonom,  da odredi koeficijente, bez propisivanja minimuma, omogućava da koeficijenti iznose nula, čime se isključuje obaveza plaćanja doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta. Iz važećih odredaba Zakona može se zaključiti da je lokalnoj samoupravi dozvoljeno da koeficijente odredi tako da oni iznose nula, čime se i sama obaveza plaćanja doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta svodi na nulu, odnosno oslobođenje od obaveze.

Izuzetak su stambeni objekti, za koje se ne mogu utvrđivati dodatna umanjenja pored onih koja su predviđena Zakonom, mada i za tu namenu objekata jedinica lokalne samouprave ima pravo da utvrdi.

Odlukom jedinice lokalne samouprave je moguće, na osnovu člana 97. stav 7. Zakona, urediti metod valorizacije u slučaju plaćanja doprinosa na rate, kao i druga pitanja značajna za obračun i plaćanje doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta. Smatramo da to uključuje i način valorizacije iznosa doprinosa u slučaju proteka dužeg vremenskog perioda između trenutka obračuna doprinosa i trenutka plaćanja, što bi se primenjivalo i na situacije kada se plaćanje vrši jednokratno.

Investitor nema obavezu plaćanja doprinosa, odnosno prve rate i dostavljanja sredstva obezbeđenja u slučaju plaćanja doprinosa na rate, do prijave radova. Rešenjem o građevinskoj dozvoli se samo utvrđuju bitni elementi obaveze plaćanja doprinosa.

Članom 145. stav 2. Zakona predviđeno je sledeće: "Rešenje o odobrenju izvođenja radova se izdaje investitoru koji ima odgovarajuće pravo u skladu sa članom 135. ovog zakona, koji dostavi idejni projekat u skladu sa podzakonskim aktom kojim se uređuje sadržina tehničke dokumentacije prema klasi objekta, odnosno tehnički opis i popis radova za izvođenje radova na investicionom održavanju, odnosno uklanjanju prepreka za kretanje osoba sa invaliditetom, a uredio je odnose sa jedinicom lokalne samouprave u pogledu doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta i platio odgovarajuću administrativnu taksu." U skladu sa tim, jedinica lokalne samouprave će izdati rešenje o odobrenju za izvođenje radova za izgradnju objekta iz ovog člana za koje je propisana obaveza plaćanja doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta, ako investitor izvrši plaćanje doprinosa u celosti, odnosno uplati prvu ratu i dostavi odgovarajuće sredstvo obezbeđenja.

Ekonomski objekti, u smislu člana 97. Zakona,  smatraju se proizvodnim objektima. Ovo zbog toga što se u tim objektima po pravilu vrši neka vrsta poljoprivredne proizvodnje ili delatnosti, u skladu sa određenjem pojma  “poljoprivredna proizvodnja” iz člana 2. Zakona o poljoprivredi i ruralnom razvoju ("Sl. glasnik RS", br. 41/2009 i 10/2013 - dr. zakon) koji glasi: "2) poljoprivredna proizvodnja jeste proces proizvodnje biljnih i stočarskih proizvoda, uzgoj ribe, pčela, odnosno drugi oblici poljoprivredne proizvodnje (gajenje pečuraka, puževa, staklenička, plastenička proizvodnja, gajenje začinskog i lekovitog bilja i drugo), koja se obavlja na poljoprivrednom zemljištu, kao i na drugom zemljištu ili građevinskoj celini koji se nalaze na teritoriji Republike Srbije;".

nulti koeficijent namene.

Obaveza plaćanja doprinosa ne zavisi od toga u kom je periodu građevinsko zemljište uređivano. Ako je zemljište samo delimično uređeno, to ne utiče na obavezu plaćanja doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta. Pri tome treba imati u vidu da  visina obaveze po osnovu ovog doprinosa, u skladu sa članom 97. stav 7. Zakona i Odlukom jedinice lokalne samouprave, može biti različita u istoj zoni i za istu namenu objekta, ako se radi o parcelama koje nisu podjednako infrastrukturno opremljene.

Naglašavamo pravno načelo, prema kome se u slučaju izmene propisa, postupanje u započetim upravnim postupcima sprovodi u skladu sa propisima koji su bili na snazi kada je upravni postupak započet. U tom smislu, smatramo potrebnim da prilikom donošenja opšteg akta u skladu sa članom 97. stav 8. Zakona o planiranju i izgradnji, a imajući u vidu propise kojima je uređena legalizacija, kao i odgovarajuće odluke Ustavnog suda, jedinica lokalne samouprave predvidi da važeći opšti akti kojima se uređuje plaćanje naknade za uređivanje građevinskog zemljišta ostaju na snazi u delu kojim se uređuje plaćanje naknade za uređivanje građevinskog zemljišta u postupcima legalizacije.

Zakonom o planiranju i izgradnji, u članu 2. tačka 43) propisano je da je finansijer "lice koje po osnovu zaključenog i overenog ugovora sa investitorom finansira, odnosno sufinansira izgradnju, dogradnju, rekonstrukciju, adaptaciju, sanaciju ili izvođenje drugih građevinskih odnosno investicionih radova predviđenih ovim zakonom i na osnovu tog ugovora stiče određena prava i obaveze koje su ovim zakonom propisane za investitora u skladu sa tim ugovorom, osim sticanja prava svojine na objektu koji je predmet". Na osnovu navedenog, smatramo da nema zakonskih smetnji da finansijer može dati sredstvo obezbeđenja radi plaćanja doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta. Pri tome naglašavamo da, u skladu sa članom 135a stav 2. Zakona o planiranju i izgradnji, finansijer solidarno sa investitorom odgovara za sve obaveze prema trećim licima, koje su posledica radnji koje preduzme u skladu sa ovlašćenjima koja su mu preneta ugovorom iz stava 1. ovog člana, što dodatno ojačava položaj jedinice lokalne samouprave u pogledu obezbeđenja plaćanja doprinosa za uređivanje građevinskog zemljišta.

U postupcima legalizacije objekata primenjuju se opšte odredbe člana 88. Zakona, koje se primenjuju i u redovnim postupcima, dakle, nije predviđeno, osim u slučajevima predviđenim Zakonom, oslobađanje od plaćanja naknade za prenamenu iz poljoprivrednog u građevinsko zemljište u postupcima legalizacije.