Oblast: Sva pitanja
Na ovoj stranici možete pronaći odgovore na neka od do sada postavljenih pitanja u vezi sa odredbama Zakona o planiranju i izgradnji. Pitanja i odgovori su sistematizovani prema redosledu podnaslova iz Zakona. Omogućeno je i vršenje pretrage pitanja i odgovora po ključnim rečima. Ukoliko ne nađete odgovor koji ste tražili, možete nam poslati vaše pitanje preko stranice za postavljanje pitanja.
Pitanja i odgovore po oblastima u PDF formatu možete preuzeti na sledećoj stranici: PDF-ovi po oblastima.
Postupak i dokumentacija koju je potrebno priložiti uz zahtev za izdavanje upotrebne dozvole propisani su članom 158. Zakona o planiranju i izgradnji i članom 42. Pravilnika o postupku sprovođenja objedinjene procedure elektronskim putem. Odredbama navedenih propisa nije predviđeno da se uz zahtev za izdavanje upotrebne dozvole prilaže vodna dozvola.
Kada je reč o neusklađenosti određenih (sektorskih) zakona sa odredbama Zakona o planiranju i izgradnji, upućujemo Vas na član 134. Zakona o izmenama i dopunama Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik Republike Srbije“ broj 132/14). Navedenim članom Zakona je propisano da se odredbe drugih zakona kojima se na drugačiji način uređuju pitanja koja su predmet uređivanja Zakona o planiranju i izgradnji neće primenjivati, osim zakona i propisa kojima se uređuje zaštita životne sredine. Imajući u vidu činjenicu da je članom 127. Zakona o vodama propisano da se upotrebna dozvola ne može izdati bez prethodno izdate vodne dozvole, a da je ovakva odredba u suprotnosti sa članom 158. Zakona o planiranju i izgradnji, ova odredba Zakona o vodama se ne primenjuje u postupku izdavanja upotrebne dozvole.
U vezi sa tim, skrećemo pažnju i na Uputstvo broj 110-00-163/2015-07 od 19.05.2015. godine o načinu postupanja nadležnih organa i imalaca javnih ovlašćenja koji sprovode objedinjenu proceduru u pogledu vodnih akata u postupcima ostvarivanja prava na gradnju, koje su zajednički doneli Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture i Ministarstvo poljoprivrede i zaštite životne sredine. Uputstvo je doneto radi detaljnijeg izlaganja načina postupanja u okviru objedinjene procedure, u vezi izgradnje objekata i izvođenja drugih radova koji mogu uticati na promene u vodnom režimu i upravljanju vodama, odnosno u vezi pribavljanja vodnih akata u postupcima ostvarivanja prava na građenje, odnosno izvođenje radova, kao i prava na upotrebu objekata. Na trećoj strani navedenog Uputstva, u okviru podnaslova „Vodna dozvola“, eksplicitno je navedeno da vodna dozvola nije uslov za izdavanje upotrebne dozvole. Tekst Uputstva možete pronaći na sajtu gradjevinskedozvole.rs, posredstvom sledećeg linka: http://gradjevinskedozvole.rs/Files/00312/Uputstvo-o-nacinu-postupanja-nadleznih-organa-i-imalaca-javnih-ovlascenja-koji-sprovode-objedinjenu-proceduru-u-pogledu-vodnih-akata-u-postupcima-ostvarivanja-prava-na-gradnju.pdf
Nakon stupanja na snagu Zakona o izmenama i dopunama Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik Republike Srbije“ broj 132/14), Ministarstvo građevinarstva, saobraćaja i infrastrukture i Ministarstvo poljoprivrede i zaštite životne sredine doneli su zajedničko Uputstvo broj 110-00-163/2015-07 od 19.05.2015. godine o načinu postupanja nadležnih organa i imalaca javnih ovlašćenja koji sprovode objedinjenu proceduru u pogledu vodnih akata u postupcima ostvarivanja prava na gradnju. Uputstvo je doneto radi detaljnijeg izlaganja načina postupanja u okviru objedinjene procedure, u vezi izgradnje objekata i izvođenja drugih radova koji mogu uticati na promene u vodnom režimu i upravljanju vodama, odnosno u vezi pribavljanja vodnih akata u postupcima ostvarivanja prava na građenje, odnosno izvođenje radova, kao i prava na upotrebu objekata.
Na trećoj strani navedenog Uputstva, u okviru podnaslova „Vodna saglasnost“, eksplicitno je navedeno da vodna saglasnost za tehničku dokumentaciju nije uslov za izdavanje građevinske dozvole i izdavanje upotrebne dozvole, kao i da za objekte i radove za koje se ne izdaje građevinska, odnosno upotrebna dozvola, vodnu saglasnost pribavlja investitor van objedinjene procedure, u skladu sa Zakonom o vodama. Takođe, u okviru podnaslova „Vodna dozvola“, navedeno je da se ishodovanje vodne dozvole obavlja van objedinjene procedure, a zahtev za izdavanje vodne dozvole podnosi investitor, a ne organ nadležan za izdavanje građevinske dozvole.
Tekst Uputstva možete pronaći na sajtu gradjevinskedozvole.rs, posredstvom sledećeg linka: http://gradjevinskedozvole.rs/Files/00312/Uputstvo-o-nacinu-postupanja-nadleznih-organa-i-imalaca-javnih-ovlascenja-koji-sprovode-objedinjenu-proceduru-u-pogledu-vodnih-akata-u-postupcima-ostvarivanja-prava-na-gradnju.pdf
Postupak i dokumentacija koju je potrebno priložiti uz zahtev za priključenje objekta na infrastrukturu propisani su članom 40. Pravilnika o postupku sprovođenja objedinjene procedure elektronskim putem. Navedenim članom utvrđeno je da se zahtev podnosi nadležnom organu (za izdavanje građevinske dozvole) kroz Centralni informacioni sistem (CIS). Tekst člana 40. Pravilnika o postupku sprovođenja objedinjene procedure elektronskim putem možete pronaći ovde.
Citirane odredbe Pravilnika odnose se i na situacije kada je građevinska dozvola izdata pre stupanja na snagu Pravilnika, kao i kada je građevinska dozvola izdata nakon toga.
Radovi koje ste opisali u Vašem pitanju predstavljaju dogradnju, u smislu člana 2. tačka 33) Zakona o planiranju i izgradnji - izvođenje građevinskih i drugih radova kojima se izgrađuje novi prostor van postojećeg gabarita objekta, kao i nadziđivanje objekta, i sa njim čini građevinsku, funkcionalnu ili tehničku celinu. Za izvođenje radova na dogradnji objekta neophodno je pribaviti građevinsku dozvolu. Postupak izdavanja građevinske dozvole, kao i dokumentacija koju je potrebno priložiti, definisani su članom 135. Zakona o planiranju i izgradnji i članom 16. Pravilnika o postupku sprovođenja objedinjene procedure elektronskim putem. Navedene propise možete pronaći na sajtu http://gradjevinskedozvole.rs , u okviru Sekcije „Propisi“.
Saglasno članu 3. stav 1. Pravilnika o postupku sprovođenja objedinjene procedure elektronskim putem, objedinjena procedura, odnosno određene faze objedinjene procedure pokreću se pred nadležnim organom popunjavanjem odgovarajućeg zahteva, odnosno prijave kroz CIS, koji se potpisuje kvalifikovanim elektronskim potpisom. Zahtev podnosi investitor, samostalno ili posredstvom punomoćnika, pri čemu je za podnošenje zahteva neophodno posedovati kvalifikovani elektronski sertifikat.
Članom 18. stav 1. Zakona o održavanju stambenih zgrada propisano je da skupština zgrade većinom od ukupnog broja članova može doneti odluku o izvođenju radova na sanaciji ravnog krova odnosno krovne konstrukcije kojom se, saglasno propisima o planiranju i uređenju prostora i izgradnji objekata, može izgraditi, odnosno adaptirati novi stan. Ukoliko skupština zgrade donese odluku o izvođenju radova u skladu sa citiranim članom Zakona o održavanju stambenih zgrada, zahtev podnosi lice koje skupština zgrade ovlasti za to.
Rokovi za postupanje po zahtevu za izdavanje lokacijskih uslova definisani su odredbama Zakona o planiranju i izgradnji. Članom 8b Zakona propisano je da je nadležni organ dužan da u roku od pet radnih dana od dana prijema zahteva za izdavanje lokacijskih uslova, imaocima javnih ovlašćenja, koji u skladu sa Zakonom i posebnim propisom utvrđuju uslove za izgradnju objekata, dostavi zahtev za izdavanjem tih uslova, ako se oni ne mogu pribaviti uvidom u planski dokument, odnosno separat. Imalac javnih ovlašćenja je dužan da postupi po zahtevu u roku od 15 dana od dana prijema zahteva, a za objekte iz člana 133. Zakona u roku od 30 dana od dana prijema zahteva. Citirane odredbe Zakona su imperativnog karaktera i propisana je prekršajna odgovornost za odgovorno lice u imaocu javnih ovlašćenja, ako imalac javnih ovlašćenja tokom sprovođenja objedinjene procedure ne postupa na način i u rokovima propisanim Zakonom (član 211a).
Članom 8b stav 4. i 6. Zakona propisano je da imalac javnih ovlašćenja ima pravo na naknadu stvarnih troškova za izdavanje traženih uslova, saglasnosti i drugih akata, kao i za sprovođenje drugih radnji iz svoje nadležnosti, a obaveza plaćanja te naknade dospeva pre izdavanja lokacijskih uslova. Članom 56. Zakona o planiranju i izgradnji propisano je da je nadležni organ dužan da u roku od pet radnih dana od dana pribavljanja svih potrebnih uslova i drugih podataka od imaoca javnih ovlašćenja izda lokacijske uslove.
Imajući u vidu sve citirane odredbe Zakona o planiranju i izgradnji, nadležni organ i imalac javnih ovlašćenja dužni su da postupaju u rokovima utvrđenim Zakonom, bez obzira na to da li je podnosilac zahteva izvršio svoju obavezu plaćanja naknade stvarnih troškova imalaca javnih ovlašćenja. Kada je reč o kontroli naplate stvarnih troškova imalaca javnih ovlašćenja, mišljenja smo da bi u tom delu trebalo primeniti opšta pravila koja se odnose na dužničko – poverilačke odnose, tj. da bi kontrolu trebalo da vrši poverilac (odnosno imalac javnih ovlašćenja). Shodno tome, poverilac ima pravo da, u slučaju kada obaveza plaćanja nije izvršena o dospelosti, pokrene odgovarajući postupak prinudne naplate.
Članom 135. stav 1. Zakona o planiranju i izgradnji propisano je da se građevinska dozvola izdaje investitoru koji uz zahtev za izdavanje građevinske dozvole dostavi projekat za građevinsku dozvolu, ima odgovarajuće pravo na zemljištu ili objektu i koji je dostavio dokaze propisane podzakonskim aktom kojim se bliže uređuje sadržina i način izdavanja građevinske dozvole i platio odgovarajuće administrativne takse.
Izvođenje radova na dogradnji je moguće samo ukoliko je postojeći objekat (koji se dograđuje) evidentiran u katastru nepokretnosti koji vodi organ nadležan za poslove državnog premera i katastra, a upis prava svojine na objektu vrši se na osnovu upotrebne dozvole. Shodno tome, preduslov za dogradnju objekta je da taj objekat bude evidentiran u katastru nepokretnosti, pri čemu zahtev za dogradnju može da podnese lice koje je u katastru nepokretnosti evidentirano kao vlasnik objekta.
U Vašem pitanju su pogrešno interpretirane dve različite situacije propisane članom 150. Zakona o planiranju i izgradnji.
U stavu 1. je propisana opšta norma, po kojoj građenje objekata, odnosno izvođenje radova može da vrši privredno društvo, odnosno drugo pravno lice ili preduzetnik. U stavu 2. propisani su posebni slučajevi građenja objekata, odnosno izvođenja radova za koje građevinsku dozvolu izdaje ministarstvo nadležno za poslove građevinarstva (odnosno autonomna pokrajina, za izgradnju objekata koji se u celini grade na njenoj teritoriji).
Ukoliko je u konkretnom slučaju reč o radovima za koje građevinsku dozvolu izdaje ministarstvo nadležno za poslove građevinarstva (odnosno autonomna pokrajina), izvođač radova, kao i podizvođač, mora da ispunjava uslove iz člana 150. stav 2. Zakona o planiranju i izgradnji, odnosno to mora biti privredno društvo ili drugo pravno lice koje je upisano u odgovarajući registar za građenje te vrste objekata, odnosno za izvođenje te vrste radova, koje ima zaposlena lica sa licencom za odgovornog izvođača radova i odgovarajuće stručne rezultate. Spisak privrednih subjekata koji poseduju licencu u skladu sa Zakonom o izmenama i dopunama Zakona o planiranju i izgradnji („Službeni glasnik Republike Srbije“ broj 132/14) možete pronaći ovde.
U oba slučaja, izvođač radova je u obavezi da odredi odgovornog izvođača radova koji rukovodi građenjem objekta, odnosno izvođenjem radova. Odgovorni izvođač radova može biti fizičko lice koje ispunjava uslove iz člana 151. stav 2. Zakona o planiranju i izgradnji.
Potrebno je da platite doprinos za uređivanje građevinskog zemljišta samo za razliku u broju kvadrata korisne površine između objekta koji planirate da gradite i objekta koji uklanjate, u skladu sa čl.97.st.10. Zakona o planiranju i izgradnji (što je u konkretnom slučaju 20m2).
Članom 97. stavom 10. Zakona o planiranju i izgradnji propisano je da investitor koji uklanja postojeći objekat koji je izgrađen u skladu sa zakonom, u cilju izgradnje novog objekta na istoj lokaciji, plaća doprinos za uređivanje građevinskog zemljišta samo za razliku u broju kvadrata korisne površine između objekta koji planira da izgradi i objekta koji se uklanja.
Pitanja koja ste postavili ne odnose se na pružanje dodatnih informacija i pojašnjenja u cilju boljeg razumevanja i pravilne primene Zakona o planiranju i izgradnji, već na pravnu pomoć.
Pozivni centar nije namenjen za davanje pravnih saveta, kao ni za instrukcije za postupanje u konkretnim slučajevima.
Članom 102. stav 1. Zakona o planiranju i izgradnji propisano je da se pravo korišćenja na građevinskom zemljištu, pretvara u pravo svojine, bez naknade, a upis prava svojine vrši organ nadležan za poslove državnog premera i katastra, po službenoj dužnosti. Takođe, članom 104. stav 2. Zakona propisano je da ako se na katastarskoj parceli nalazi objekat, odnosno objekti u suvlasništvu različitih lica ili je objekat sastavljen od posebnih delova koji su u vlasništvu različitih lica, organ nadležan za poslove državnog premera i katastra u evidenciju nepokretnosti i pravima na njima upisuje da je katastarska parcela u suvlasništvu tih lica, a da je udeo tih lica u srazmeri sa površinom koju poseduju u odnosu na ukupnu površinu objekta, odnosno objekata koji se nalaze na toj parceli.
Imajući u vidu citirane odredbe Zakona o planiranju i izgradnji, mišljenja smo da bi organ nadležan za poslove državnog premera i katastra trebalo da po službenoj dužnosti izvrši upis prava svojine vlasnika posebnih delova stambene zgrade, nad katastarskom parcelom na kojoj je objekat (stambena zgrada) izgrađen.